Vì sao tuyển đúng sales lại quan trọng hơn đào tạo giỏi?
Trong nhiều chương trình tư vấn doanh nghiệp, tôi từng gặp không ít lãnh đạo chia sẻ:
“Chúng tôi đã đào tạo đủ kiểu, nhưng vẫn chưa tìm được người bán hàng thật sự hiệu quả.”
Thực tế, vấn đề không nằm ở kỹ năng — mà ở phẩm chất bên trong con người.
Một người có thể học được kỹ thuật chốt sale chỉ trong vài tuần, nhưng để kiên trì, chủ động, thấu cảm và trung thực trong từng cuộc gặp khách hàng — đó là điều cần được hình thành từ bên trong.
Tuyển đúng một người có “phẩm chất bán hàng” tốt giống như bạn chọn đúng nền móng cho một ngôi nhà: mọi kỹ năng sau này đều được xây trên nền tảng đó.
Dưới đây là 5 phẩm chất cốt lõi của một nhân viên sales hiệu suất cao – điều mà tôi luôn tìm kiếm, huấn luyện và nuôi dưỡng trong các chương trình đào tạo thực chiến cùng doanh nghiệp.
1. Tư duy tích cực và tinh thần nhiệt huyết
Sales là nghề của niềm tin và năng lượng.
Không một khách hàng nào muốn mua hàng từ người đang… mệt mỏi, hoài nghi hoặc than phiền về công việc của mình.
Người bán hàng hiệu suất cao luôn giữ được thái độ lạc quan, tích cực, ngay cả khi bị từ chối. Họ xem mỗi lần “không” chỉ là bước đệm để tiến gần hơn đến “có”.
Trong huấn luyện, tôi thường nói với học viên rằng: “Khách hàng không mua sản phẩm trước khi họ mua năng lượng của bạn.”
Vì vậy, doanh nghiệp khi tuyển sales không chỉ cần nhìn vào hồ sơ, mà hãy quan sát năng lượng khi họ nói – cách họ phản ứng – ánh mắt họ có sáng không.
Người có tinh thần tích cực sẽ không bao giờ ngại thử, ngại học, và luôn truyền năng lượng tốt cho cả đội.
2. Sự kiên nhẫn và khả năng lắng nghe chủ động
Một trong những sai lầm phổ biến nhất của người bán hàng trẻ là nói quá nhiều và nghe quá ít.
Họ tập trung vào việc thuyết phục thay vì tìm hiểu điều khách hàng thật sự cần.
Người bán hàng giỏi không nói để chứng minh mình đúng — họ hỏi để hiểu đúng vấn đề.
Họ lắng nghe không chỉ bằng tai, mà bằng thái độ tôn trọng và sự quan sát tinh tế.
Khi đào tạo kỹ năng lắng nghe chủ động (Active Listening), tôi thường hướng dẫn đội sales ghi lại 3 lớp thông tin trong một cuộc trò chuyện:
- Khách hàng nói gì (thông tin bề mặt).
- Khách hàng nghĩ gì (dấu hiệu đằng sau lời nói).
- Và khách hàng cảm thấy gì (trạng thái cảm xúc thật).
Một nhân viên có khả năng lắng nghe tốt sẽ luôn khiến khách hàng cảm thấy được hiểu và được tôn trọng – và đó chính là điểm khởi đầu của lòng tin.
3. Khả năng giao tiếp và xử lý tình huống tinh tế
Trong thời đại mà khách hàng có vô vàn lựa chọn, giao tiếp không chỉ là truyền đạt thông tin — mà là tạo cảm xúc tin tưởng và kết nối.
Người bán hàng hiệu suất cao có khả năng giao tiếp đa tầng:
- Biết chọn ngôn từ phù hợp với từng kiểu khách hàng (DISC).
- Giữ ngôn ngữ cơ thể tự tin, cởi mở.
- Và quan trọng hơn hết, biết giữ thái độ bình tĩnh, tôn trọng ngay cả khi bị từ chối.
Trong ngành hàng cao cấp, như khi tôi huấn luyện đội sales cho Jemmia – thương hiệu kim cương tại TP. Hồ Chí Minh – một câu nói quá nhanh hay một thái độ thiếu tinh tế cũng có thể khiến khách hàng xa cách.
Giao tiếp đúng chính là nghệ thuật cân bằng giữa chuyên nghiệp và chân thành.
4. Tính chủ động, sáng tạo và khả năng thích nghi
Người bán hàng giỏi không chờ khách hàng tìm đến – họ chủ động tạo ra cơ hội.
Họ không sợ thử cách mới, dám sáng tạo trong cách tiếp cận và luôn thích nghi nhanh khi thị trường thay đổi.
Trong một thị trường đầy biến động, những người chỉ “làm theo quy trình” sẽ bị tụt lại.
Sales hiệu suất cao luôn có tinh thần: “Nếu cách này chưa hiệu quả, tôi sẽ tìm cách khác — nhưng tôi không dừng lại.”
Doanh nghiệp khi tuyển dụng nên chú trọng vào khả năng tự phản biện, học hỏi và thay đổi của ứng viên.
Một buổi phỏng vấn nhỏ, hỏi họ “lần gần nhất bạn thay đổi cách làm việc vì khách hàng là khi nào?” — có thể tiết lộ rất nhiều về phẩm chất này.
5. Tính trung thực và tinh thần đạo đức nghề nghiệp
Trong thời đại “chốt nhanh – chạy số – vượt KPI”, nhiều doanh nghiệp vô tình tạo ra những người bán hàng biết cách nói, nhưng không giữ lời.
Người bán hàng hiệu suất cao thì khác.
Họ hiểu rằng doanh số hôm nay chỉ là kết quả tạm thời, nhưng niềm tin khách hàng là giá trị lâu dài.
Họ trung thực trong tư vấn, rõ ràng trong cam kết và không vì lợi ích ngắn hạn mà đánh đổi uy tín cá nhân hay thương hiệu.
Khi tuyển dụng, tôi luôn khuyên lãnh đạo đừng chỉ hỏi “bạn đã bán được bao nhiêu?” – mà hãy hỏi “khách hàng nào vẫn giữ liên lạc với bạn sau 1 năm?”.
Câu trả lời sẽ cho thấy ai là người bán hàng thật sự có đạo đức và giá trị.
Phẩm chất tốt + môi trường tốt = hiệu suất bền vững
Tuyển được người có phẩm chất tốt mới chỉ là bước đầu.
Điều tạo nên hiệu suất bền vững nằm ở cách doanh nghiệp nuôi dưỡng và phát triển họ.
Trong các chương trình đào tạo của UHP Mentoring & Training, tôi thường chia sẻ:
“Con người không thiếu năng lực, họ chỉ thiếu môi trường để tỏa sáng.”
Khi doanh nghiệp có hệ thống đào tạo rõ ràng, văn hóa phản hồi tích cực và sự ghi nhận công bằng, người sales giỏi sẽ tự động phát huy hết tiềm năng của họ.
Một đội sales hiệu suất cao không được tạo ra bởi KPI, mà bởi niềm tin – sự công nhận – và cơ hội phát triển thực chất.
Lời kết
Tuyển một người giỏi kỹ năng thì dễ. Nhưng tìm được một người có phẩm chất phù hợp và tư duy đúng để gắn bó lâu dài cùng doanh nghiệp – đó mới là điều khó.
Nếu bạn là lãnh đạo đang muốn xây dựng đội ngũ bán hàng hiệu suất cao,
hãy bắt đầu từ việc chọn đúng người, nuôi đúng giá trị, và tạo đúng môi trường.
Vì bán hàng đỉnh cao không chỉ là nghệ thuật của con số – mà là nghệ thuật của con người.
“Một người bán hàng giỏi có thể mang lại doanh thu.
Nhưng một người bán hàng có phẩm chất tốt sẽ mang lại niềm tin.”
– Mentor Hoàn Phạm Lita
Khám phá chương trình “Tuyển – Giữ – Phát triển đội ngũ bán hàng hiệu suất cao” tại uhpmentor.com.